Przypisy w pracy dyplomowej to element niezbędny, służący do wskazania źródła cytowanego tekstu, poglądu lub informacji. Stanowią one swego rodzaju most pomiędzy tekstem a jego źródłem, umożliwiając czytelnikowi śledzenie wykorzystanych materiałów. Poprawne ich stosowanie nie tylko buduje wiarygodność pracy, ale również pozwala uniknąć plagiatu.
Rodzaje przypisów i style cytowania
Pierwszym krokiem do właściwego zastosowania przypisów w pracy magisterskiej, licencjackiej czy inżynierskiej jest wybór odpowiedniego stylu cytowania. Rodzaj stylu zależy od wymagań uczelni lub specyfiki danej dziedziny nauki. Poniżej znajdziesz najpopularniejsze style cytowania oraz zasady ich stosowania.
System harwardzki
System harwardzki, często stosowany w naukach przyrodniczych, ścisłych oraz społecznych, polega na umieszczaniu przypisów bezpośrednio w tekście. W nawiasie znajduje się nazwisko autora, rok publikacji, a czasem także numer strony, szczególnie gdy cytujesz dosłownie.
Przykład: „Stres w pracy można redukować dzięki różnym metodom, np. poprzez aktywność fizyczną (Nowak, 2020: 125).”
Przypisy w systemie harwardzkim są umieszczane w porządku alfabetycznym na końcu pracy, w bibliografii.
System tradycyjny (oksfordzki)
System oksfordzki, czyli klasyczny, opiera się na przypisach dolnych, umieszczanych na dole strony. W tekście głównym, po cytacie lub zapożyczonej myśli, znajduje się odnośnik cyfrowy, który prowadzi do przypisu z pełnym opisem bibliograficznym źródła.
Przykład: „Stres w pracy można redukować dzięki różnym metodom, np. poprzez aktywność fizyczną.¹”
Przypis dolny:
- J. Nowak, Metody radzenia sobie ze stresem, Warszawa, 2020, s. 125.
Styl APA (American Psychological Association)
Styl APA to popularny system cytowania stosowany głównie w pracach z zakresu psychologii i socjologii. W nawiasach okrągłych umieszczamy nazwisko autora, rok wydania, a jeśli cytujemy dosłownie – również numer strony.
Przykład: „Stres można redukować poprzez aktywność fizyczną, co zostało wykazane w badaniach (Nowak, 2020, s. 125).”
System Vancouver
System Vancouver opiera się na numerowanych przypisach w tekście i bibliografii. Każdy cytat lub informacja otrzymuje numer przypisu, który odnosi się do konkretnej pozycji literaturowej na końcu pracy.
Przykład: „Stres można redukować poprzez aktywność fizyczną, co zostało wykazane w badaniach [1].”
Bibliografia:
- Nowak J. Metody radzenia sobie ze stresem. Warszawa: PWN; 2020.
Jak stworzyć poprawną bibliografię?
W większości przypadków bibliografia jest umieszczana na końcu pracy, w kolejności alfabetycznej. W programach takich jak Word istnieje możliwość automatycznego generowania bibliografii, pod warunkiem wcześniejszego wprowadzenia źródeł. Aby to zrobić, należy skorzystać z funkcji: Odwołania -> Cytaty i odwołania -> Bibliografia -> Wstaw bibliografię.
Najczęstsze błędy przy tworzeniu bibliografii:
- Brak niektórych pozycji literaturowych, które zostały użyte w pracy.
- Zamieszczenie pozycji, które nie były użyte w pracy.
- Brak istotnych informacji, takich jak miejsce wydania, rok publikacji czy tytuł.
- Niezgodne z wytycznymi użycie interpunkcji (np. brak przecinków, kropek, nawiasów).
- Niejednolitość w formatowaniu, np. mieszanie nawiasów okrągłych i kwadratowych.
Skróty łacińskie w przypisach – jak z nich korzystać?
W pracy dyplomowej można korzystać z łacińskich skrótów, takich jak „Ibidem” (tamże) czy „Op. cit.” (dzieło cytowane). Skróty te stosujemy, gdy kilkukrotnie powołujemy się na to samo źródło:
- Ibidem – używany, gdy cytujemy tę samą publikację na tej samej stronie co poprzednio.
- Op. cit. – używany, gdy cytujemy wcześniej wspomnianą publikację, ale nie bezpośrednio po niej.
Przykład:
- J. Nowak, Metody radzenia sobie ze stresem, Warszawa, 2020, s. 125.
- Ibidem, s. 130.
- A. Kowalski, Psychologia stresu, Kraków, 2019, s. 45.
- J. Nowak, Metody radzenia sobie ze stresem, op. cit., s. 140.
Konsekwencja w przypisach
Jednym z kluczowych elementów poprawnie napisanej pracy jest zachowanie konsekwencji w formatowaniu przypisów. Bez względu na to, czy zdecydujesz się na stosowanie nawiasów okrągłych lub kwadratowych, skrótów łacińskich czy polskich, ważne jest, aby konsekwentnie trzymać się raz wybranego schematu.
Najczęstsze pytania dotyczące przypisów w pracy
Jak wstawić bibliografię w Wordzie? Skorzystaj z opcji: Odwołania -> Cytaty i odwołania -> Bibliografia -> Wstaw bibliografię.
Co oznacza „Ibidem” w bibliografii? „Ibidem” (tamże) to skrót oznaczający, że cytujemy to samo dzieło na tej samej stronie, co poprzednio.
Co oznacza „Op. cit.”? „Op. cit.” (dzieło cytowane) stosuje się, gdy cytujemy wcześniej wspomniane dzieło, ale nie bezpośrednio po nim.
Jakie przypisy stosować w pracy dyplomowej? Rodzaj przypisów zależy od wymogów uczelni. Zawsze zapoznaj się z wytycznymi dotyczącymi formatowania przypisów i bibliografii.
Podsumowanie
Przypisy są nieodzownym elementem każdej pracy dyplomowej. Poprawne ich zastosowanie oraz odpowiedni wybór stylu cytowania pozwalają na zachowanie przejrzystości pracy i uniknięcie plagiatu. Konsekwentne przestrzeganie zasad formatowania, używanie skrótów oraz poprawna bibliografia to klucz do sukcesu w pisaniu pracy dyplomowej.
... od 14 lat!