Od stycznia 2019 roku w Polsce obowiązuje Jednolity System Antyplagiatowy (JSA), którego celem jest skuteczne wykrywanie plagiatów w pracach dyplomowych, takich jak licencjackie, magisterskie czy inżynierskie. System ten ma za zadanie chronić oryginalność pracy naukowej, eliminując przypadki kopiowania cudzych treści. W szczególności na kierunkach takich jak prawo, ekonomia, finanse, rachunkowość, czy budownictwo JSA wykrywa plagiat w znaczącej części prac, co uniemożliwia autorom obronę dyplomu, dopóki nie zostaną wprowadzone stosowne poprawki.
Czym jest plagiat?
Plagiat to bezpośrednie kopiowanie fragmentów lub całych treści z innych źródeł, takich jak książki, artykuły, strony internetowe czy inne prace dyplomowe. Zgodnie z prawem, plagiat jest formą kradzieży intelektualnej i może dotyczyć zarówno samych tekstów, jak i pomysłów. Aby uniknąć plagiatu, ważne jest, aby odpowiednio cytować źródła i nie kopiować cudzych treści bez modyfikacji.
Jak działa Jednolity System Antyplagiatowy (JSA)?
JSA to narzędzie, które analizuje prace dyplomowe pod kątem ich podobieństwa do innych tekstów zawartych w bazach danych, takich jak prace dyplomowe, książki, artykuły naukowe czy źródła internetowe. System porównuje frazy składające się z 5 lub 10 słów, wykrywając identyczne fragmenty lub fragmenty semantycznie podobne, nawet jeśli szyk zdania został zmieniony.
JSA działa na różnych poziomach szczegółowości, które ustawia administrator. Najniższy poziom wykrywa nawet minimalnie sparafrazowane fragmenty, a najwyższy skupia się tylko na bezpośrednich kopiowaniach.
Jak zmniejszyć plagiat w pracy?
Jeśli raport antyplagiatowy wykaże wysokie podobieństwo, warto przeanalizować wskazane fragmenty i dokonać ich przeredagowania. Zmiana około 70% słów w zdaniach wskazanych jako plagiat może znacząco obniżyć poziom wykrytego podobieństwa. Kluczowe jest zrozumienie, że algorytmy JSA wykrywają zarówno identyczne frazy, jak i te o podobnym znaczeniu, co oznacza, że samo przestawienie wyrazów może nie być wystarczające.
Programy antyplagiatowe a JSA
Należy pamiętać, że nie wszystkie dostępne na rynku programy antyplagiatowe działają na tych samych zasadach co JSA. Programy takie jak Plagiat.pl mają dostęp jedynie do źródeł internetowych, co oznacza, że ich raporty mogą nie być tak dokładne jak te generowane przez JSA, który posiada dostęp do bazy prac dyplomowych obronionych na polskich uczelniach. W konsekwencji, praca, która przeszła przez inne narzędzie antyplagiatowe, może wciąż zostać uznana za plagiat przy sprawdzaniu przez JSA.
Poziomy podobieństwa w JSA
Jednolity System Antyplagiatowy pozwala na ustawienie kilku poziomów podobieństwa:
- Niski poziom – wykrywa nawet minimalne podobieństwa semantyczne.
- Średni poziom – mniejsze zmiany w strukturze zdania mogą nie zostać uznane za plagiat.
- Wysoki poziom – wykrywa tylko fragmenty niemal identyczne z oryginałem.
- Bardzo wysoki poziom – jako plagiat uznawane są jedynie fragmenty skopiowane bez jakichkolwiek zmian.
Najczęściej uczelnie ustawiają niski poziom podobieństwa, co wymaga od studentów bardzo starannego przeredagowania tekstu, aby nie przekroczyć dopuszczalnego poziomu plagiatu.
Jak promotor ocenia plagiat?
Promotor, analizując raport z JSA, ma możliwość samodzielnego zinterpretowania, które fragmenty pracy mogą być uznane za plagiat, a które za podobieństwo semantyczne. Program JSA zaznacza podobne fragmenty na kolorowo, wskazując te identyczne (czerwony kolor) oraz podobne semantycznie (pomarańczowy lub niebieski).
Antyplagiat – kluczowy element procesu obrony dyplomu
Sprawdzenie pracy przez system antyplagiatowy jest niezbędnym etapem w procesie jej oceny. JSA daje narzędzie, które pomaga promotorom i recenzentom zidentyfikować możliwe przypadki plagiatu, co chroni oryginalność prac naukowych i podnosi poziom akademickiej rzetelności. Aby uniknąć problemów z plagiatem, warto już na etapie pisania pracy skupić się na jej oryginalnym ujęciu, odpowiednim cytowaniu źródeł oraz starannym parafrazowaniu.
Dzięki JSA, system edukacji w Polsce zyskał narzędzie, które podnosi standardy pisania prac dyplomowych, eliminując przypadki nieuczciwego kopiowania i zachęcając studentów do samodzielnej analizy problemów badawczych.